Szukaj
Język
Ukojenne jedzenie - produkty poprawiające humor
Spis treści
1. Co oznacza termin comfort food
Terminem comfort food określa się produkty spożywcze, których spożycie poprawia humor, samopoczucie, wywołuje same pozytywne emocje. Zadaniem takich pokarmów jest zapewnienie psychologicznego, w tym szczególnie emocjonalnego, komfortu. Potrawy te niosą za sobą pozytywne skojarzenia. Comfort food mogą być potrawy: – z dzieciństwa, – związane z konkretną osobą, – związane z konkretnym okresem w życiu, – związane z konkretnym miejscem.2. Preferencje odnoszące się do jedzenia komfortowego
Rodzice, dziadkowie lub inne bliskie osoby oferowali nam określone produkty żywnościowe, kiedy czuliśmy się źle, byliśmy chorzy lub przeżywaliśmy smutek jako dzieci. Dlatego też dla każdego osobnego człowieka comfort food może być całkowicie innym produktem lub potrawą. W 2000 roku została przeprowadzona ankieta badawcza dotycząca produktów żywnościowych, które poprawiają nastrój. Udział w niej wzięło ponad 1000 osób mieszkających w Ameryce Północnej. Produktami, które najlepiej wpływały na poprawę nastroju, okazały się: chipsy ziemniaczane (24%), lody (14%), ciastka (12%), pizza i makaron (11%), hamburgery wołowe/steki (9%), owoce/warzywa (7%), zupy (4%). W badaniu zwrócono także uwagę na istotne różnice między płciami. Kobiety najczęściej uważały, że produkty najbardziej uspokajające to lody (74%), czekolada (69%), ciastka (66%). Mężczyźni natomiast za najlepsze produkty uspokajające uważali lody (77%), zupę (73%), pizzę/makaron (72%) (B. Wansink, M. M. Cheney, N. Chan 2003). Co interesujące, nie tylko płeć ma wpływ na różnice w wyborze konkretnego produktu żywnościowego. Są też odpowiedzialne za to konkretne sytuacje. Wyniki ankiety internetowej z 2003 roku, w której udział wzięło 277 osób (196 kobiet i 81 mężczyzn), sugerują, że głównymi czynnikami dla kobiet są samotność, depresja i poczucie winy. Mężczyźni biorący udział w ankiecie przyznali, że po produkty żywnościowe sięgają w celu podniesienia nastroju, traktując je jako nagrodę za osiągnięty sukces. W badaniu zwrócono także uwagę, że skuteczniejsze w łagodzeniu negatywnych emocji były produkty żywnościowe bogate w cukier i tłuszcze, natomiast w zwiększaniu pozytywnych emocji lepiej sprawdzały się produkty niskokaloryczne (L. Dubé, J. L. LeBel, J. Lu 2005). Za kolejny czynnik warunkujący wybór comfort food można uznać wiek. W jednym z badań zauważono, że: - osoby w wieku 18-34 wybierały lody (77%) i ciastka (70%), - osoby w wieku 35-54 preferowały zupę (68%) i makaron (67%), - osoby w wieku 55 lat i starsze za komfortowe uznawały zupę (76%) i tłuczone ziemniaki (74%) (B. Wansink, M. M. Cheney, N. Chan 2003).3. Dlaczego jedzenie ma moc pocieszania
Odnalezienie wspólnego mianownika produktów uważanych za komfortowe jest trudne, ponieważ ludzie różnie identyfikują produkty spożywcze w zależności od sytuacji. Każdy może określać inne produkty jako comfort food. W związku z tym trudno jest wskazać jeden smak, zapach lub teksturę produktu, który pasowałby do wszystkich produktów uznawanych za comfort food. Jednak pewną ważną cechą żywności jest jej wygląd. Wzrok dominuje nad innymi zmysłami, takimi jak dotyk, węch, smak i słuch. Jednak to nie znaczy, że wygląd żywności decyduje o tym, czy zostanie uznana za comfort food. W przypadku comfort food ważne są przede wszystkim uczucia, które można doświadczyć podczas spożywania danego produktu, nawet z zamkniętymi oczami. Ważne jest również zwrócenie uwagi na konsystencję produktu. Zauważono, że produkty uznawane za comfort food mają często miękką konsystencję. Wśród szerokiej gamy potraw uznawanych za comfort food znacznie częściej zauważa się dominację smaków słodkich, słonych i umami niż smaków gorzkich i kwaśnych. Nie ma jednak jednoznacznych dowodów na to, że istnieje jeden uniwersalny profil sensoryczny produktów comfort food, ale produkty te są zazwyczaj miękkie, gładkie i słodkie lub słone.4. Kiedy pożywienie jest uważane za przytulne
Negatywne emocje są uważane za istotny czynnik prowadzący do spożywania żywności zapewniającej szczęście. Jedzenie traktowane jest jako metoda na poprawę nastroju i samopoczucia. Kolejnym czynnikiem odpowiadającym za spożycie tych produktów są pozytywne doświadczenia, które są łączone z konkretnymi zapachami, smakami oraz teksturami. Są postrzegane przez organizm jako przesłanka szczęścia. Wśród kluczowych uczuć, które są istotne dla mózgu, są bezpieczeństwo, nagroda oraz więź. Dla każdego człowieka istotne będzie inne uczucie, co w konsekwencji wyjaśnia, dlaczego nie istnieje jeden określony produkt, który jest uważany za żywność pocieszającą. Osoba, która nie jest stresowana, posiada poczucie własnej wartości lub ma zdrowe podejście do żywności, będzie w stanie docenić jakość jedzenia, co jest najważniejszym sposobem interpretacji jej.5. Streszczenie
Produkty żywieniowe określane jako żywność pocieszająca mogą być różne dla każdego człowieka. Badania wykazują, że wybory kobiet i mężczyzn w odniesieniu do tych produktów mogą znacznie się różnić. Różnice można też zauważyć w preferencjach osób młodszych i starszych. Nie zawsze jest prawdą, że żywność pocieszająca musi zawierać cukier, sól, tłuszcz i dużo kalorii, ponieważ każdy człowiek postrzega swoje produkty pocieszające indywidualnie. Nie wydaje się, aby istniały określone cechy sensoryczne, które charakteryzowałyby owe produkty. Żywność jest postrzegana jako pocieszająca, ponieważ kojarzy się z pozytywnymi sytuacjami, miejscami lub osobami z przeszłości.
