Szukaj
Język
Czy te rzeczy są w ogóle alergenami czy należy je wykluczyć z diety?
Spis treści
1. Reakcje alergiczne i alergeny
Alergia polega na wystąpieniu reakcji immunologicznej, która powiązana jest z powstaniem przeciwciał, które po połączeniu z antygenem prowadzą do uwolnienia różnych substancji, które są tzw. mediatorami stanu zapalnego. Objawy alergii są bardzo zróżnicowane. Możliwe są pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, alergiczne zapalenie jamy ustnej, refluks żołądkowo-przełykowy, wstrząs anafilaktyczny, alergiczny nieżyt nosa, astma, nieżyt ucha środkowego, przewlekła reakcja alergiczna żołądka i dwunastnicy oraz biegunka. Te objawy dotyczą wyłącznie osób, które są uczulone na dany składnik pokarmowy. Skutki uboczne po spożyciu danego produktu nie powinny występować u zdrowych osób. W Polsce dostępna jest lista produktów, które mogą wywoływać reakcje alergiczne lub nietolerancji, są to: – zboża zawierające gluten, jak pszenica, żyto, jęczmień, owies, orkisz oraz ich produkty pochodne; – skorupiaki i produkty pochodne; – jaja i produkty pochodne; – ryby i produkty pochodne; – orzechy ziemne (arachidowe) i produkty pochodne; – soja i produkty pochodne; – mleko i produkty pochodne; – orzechy, jak migdały, pistacje, orzechy włoskie, orzechy laskowe, orzechy nerkowca, orzeszki pekan, orzechy brazylijskie, orzechy makadamia i produkty pochodne; – seler i produkty pochodne; – gorczyca i produkty pochodne; – nasiona sezamu i produkty pochodne; – dwutlenek siarki oraz siarczyny w stężeniach powyżej 10 mg/kg lub 10 ml/l w przeliczeniu na całkowitą zawartość SO2 w produkcie; – łubin i produkty pochodne; – mięczaki i produkty pochodne.2. Kategorie reakcji alergicznych
U ludzi dorosłych można wyróżnić trzy odmienne rodzaje reakcji, które mogą wystąpić po spożyciu substancji alergicznej. Są to:3. Niezwłoczna reakcja alergiczna
– objawy kliniczne pojawiają się tutaj natychmiast po spożyciu alergenu, najpóźniej po 10 minutach. Może to być zarówno łagodna pokrzywka, jak i poważny wstrząs anafilaktyczny;4. Alergiczna odpowiedź cytotoksyczna
Ta reakcja rozwija się w różnych tkankach i narządach. Przeciwciała są skierowane przeciwko antygenom, które są obecne na powierzchni własnych komórek organizmu. W wyniku tego dochodzi do zniszczenia komórek oraz aktywacji innych mechanizmów układu immunologicznego.5. Odpowiedź immunologiczna na poziomie kompleksów immunologicznych
Objawy tej odmiany alergii mogą pojawić się nawet po upływie kilku godzin aż do kilku dni po spożyciu alergenu. Jeżeli rozpoznana zostanie alergia na określony składnik pokarmowy, konieczne jest usunięcie go z diety, aby zapobiec wystąpieniu niepożądanych objawów. Alergia może przybierać łagodniejsze formy, takie jak pokrzywka lub podrażnienie skóry, jednak jeżeli alergen nie zostanie wyeliminowany z naszej diety pomimo rozpoznania alergii, możliwe jest również wystąpienie groźniejszych objawów, takich jak wstrząs anafilaktyczny.6. Dieta wyeliminowawcza
Dieta wyeliminowawcza służy nie tylko do identyfikacji składnika pokarmowego, który wywołuje reakcję alergiczną, ale również do leczenia. Gdy okaże się, że konkretny składnik działa uczulająco na nasz organizm, należy go wykluczyć z diety. Po pewnym czasie od zaprzestania spożywania alergenu można spróbować ponownie wprowadzić go do posiłków, jednak należy to robić stopniowo i podawać w małych ilościach. Jeśli reakcja alergiczna nie wystąpi, można stopniowo zwiększać dawkę alergenu. Jednak, jeśli wcześniejsza reakcja alergiczna była dość silna, nie musimy ponownie wprowadzać go do diety. Ważne jest również zapewnienie odpowiedniego zaopatrzenia w składniki odżywcze, aby uniknąć niedoborów, które mogą wystąpić w wyniku całkowitego usunięcia produktu z diety. Wówczas, aby zapobiec niedoborom, szczególnie witamin i składników mineralnych, należy zwrócić uwagę na produkty, które są również dobrym źródłem tych składników.7. Jak stwierdzić, czy naprawdę mamy do czynienia z alergią
W ostatnim czasie coraz częściej obserwuje się trend na unikanie produktów uważanych za alergizujące. Zbyt wiele osób eliminuje je z diety bez żadnego racjonalnego wyjaśnienia, podążając za tzw. "modą alergizującą". Ludzie ekstremalni zachowują się ekstremalnie. Przed całkowitym wyeliminowaniem danego alergenu z naszej diety, warto jednak poznać swój organizm. Aby to osiągnąć, powinniśmy rozpocząć zdrową, odpowiednio zbilansowaną dietę. Muszą w niej znajdować się wszystkie niezbędne makroskładniki, witaminy i składniki mineralne. Jeśli jesteśmy początkującymi w dziedzinie dietetyki, warto skorzystać z piramidy zdrowego odżywiania i podjąć aktywność fizyczną. Jeśli podczas stosowania takiej diety nie obserwujemy żadnych negatywnych objawów, nie ma powodu, aby wyeliminować dany produkt z naszego codziennego jadłospisu. Jeśli jednak doświadczamy niepokojących objawów, takich jak wysypka, pokrzywka, katar, bóle brzucha, nudności itp., warto rozważyć wprowadzenie diety eliminacyjnej. Najlepiej skonsultować się ze specjalistą, który pomoże nam zdiagnozować problem i odpowiednio zbilansować dietę. Rozpoznanie alergenu często opiera się na metodzie prób i błędów. Możemy zacząć eliminować z diety najbardziej alergizujące produkty, takie jak mleko, jaja czy produkty zbożowe zawierające gluten. Taką dietę warto prowadzić przez kilka tygodni, aż do całkowitego ustąpienia objawów. Następnie możemy ponownie wprowadzić do diety wyeliminowany produkt i obserwować, czy objawy powrócą. Jeśli tak, oznacza to, że ten produkt wywołuje u nas reakcję alergiczną. W takim przypadku konieczne jest całkowite wyeliminowanie go z diety, aby minimalizować ryzyko wystąpienia niekorzystnych objawów.
