Szukaj

Czy naprawdę jest to brukselka – dlaczego warto ją spożywać?

Strona główna Artykuły Czy naprawdę jest to brukselka – dlaczego warto ją spożywać?

Czy naprawdę jest to brukselka – dlaczego warto ją spożywać?

Brukselka jest jednym z najmniej docenianych warzyw, zwłaszcza przez najmłodsze pokolenia. Powodem może być nieprawidłowa metoda przyrządzania, co powoduje nieprzyjemny smak. Podanie jej w odpowiedniej postaci może wpływać na preferencje żywieniowe nawet najbardziej wymagających konsumentów. Warto włączyć brukselkę do jadłospisu m.in. ze względu na jej wysoką wartość odżywczą.

Spis treści

1. Brukselka - podstawowe wiadomości

Brukselka, właściwie kapusta warzywna brukselska, jest warzywem, które powstało na skutek krzyżowania jarmużu z kapustą. Jej nazwa jest związana ze stolicą Belgii - Brukselą. W tym właśnie mieście rozpoczęto jej uprawę. Główki brukselki są niewielkie, przypominają orzech włoski. W okresie jesienno-zimowym brukselka często pojawia się w sklepach, ponieważ jest to czas jej zbiorów (M. Szustakowska-Chojnacka 2015).

2. Brukselka – wartość odżywcza

Brukselka jest produktem spożywczym o niskiej kaloryczności, gdyż w 100 g tego warzywa zawiera się 43 kcal. W porównaniu z innymi roślinami kapustnymi, brukselka wyróżnia się zawartością witaminy C (85 mg w 100 g surowego produktu). Dla porównania, kapusta czerwona zawiera w 100 g jedynie 57 mg, a kapusta pekińska tylko 45 mg. Ponadto, brukselka zawiera znaczne ilości innych witamin i składników mineralnych, co czyni ją warzywem o wysokiej gęstości odżywczej. Poniżej przedstawiona jest zawartość wybranych składników odżywczych w 100 g surowej brukselki (Food Data Central – USDA, fdc. nal. usda. gov/index. html).

3. Właściwości zdrowotne brukselki

Brukselka jest źródłem znaczących ilości przeciwutleniaczy, takich jak witaminy A, E i C. Te związki wykazują działanie antyoksydacyjne, a ich głównym zadaniem jest usuwanie wolnych rodników. Gdy między nimi zachowana jest równowaga, nie ma powodu do obaw. Jednak gdy ilość antyoksydantów jest niewystarczająca, wolne rodniki mogą przyczyniać się do powstawania negatywnych zmian w organizmie, w tym zwiększenia ryzyka zachorowań na nowotwory i przyspieszonego procesu starzenia się. Prócz tego, przeciwutleniacze obniżają ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona (M. Dochniak, K. Ekiert 2015). W kontekście działania przeciwnowotworowego brukselki, szczególną uwagę zasługuje na występujący w niej kemferol. Jest to związek o działaniu prewencyjnym szczególnie wobec raka piersi, mózgu, jelita grubego, prostaty, nerek oraz szyjki macicy (M. Imran i wsp. 2019). Inni autorzy podkreślają możliwość zastosowania kemferolu jako związku terapeutycznego w przypadku przerzutów raka i hamujące działanie wobec komórek nowotworowych (Li. Chenglin i wsp. 2015). Warzywa liściaste, w tym także brukselka, zmniejszają ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 (P. Carter 2010). Włączenie do diety większej ilości owoców i warzyw, w tym zielonych warzyw kapustnych, może znacznie zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 (P. Y. Wang 2016). Związki zawarte w brukselce mogą także zmniejszać stan zapalny w organizmie, w tym działanie przeciwzapalne kemferolu, który może zapobiegać chorobie zwyrodnieniowej stawów i wspierać leczenie zapalenia jelita grubego oraz wrzodów żołądka (J. Ren i wsp. 2019).

4. Jak poprawnie przygotować brukselkę

Following a few simple tips can significantly enhance the flavor qualities of Brussels sprouts. - In the store or at the stands, choose Brussels sprouts with a green color. A yellowish hue may indicate that they are overripe, and unfortunately, placing them in the refrigerator and leaving them for even one day will result in spoilage. Do not choose vegetables with visible black or dark green spots. - The first step in preparing Brussels sprouts is to clean them thoroughly. This will help remove any dirt or other elements, such as sand, from their surface. After thorough cleaning, proceed to remove any overripe or heavily damaged outer leaves. Then, cut off the hard parts with a knife, and slice the stem crosswise. This will allow for quicker heat treatment. It is worth noting that vegetables thrown into boiling water will retain more vitamins and minerals. - The next steps in preparation vary depending on the way the Brussels sprouts are served. If they are to be a side dish, such as to a main course, it is worth boiling them. Bring the water to a boil and then add the previously prepared Brussels sprouts. A pinch of salt can be added to the water to give the Brussels sprouts a more pronounced flavor. Adding sugar, on the other hand, will slightly reduce their bitterness. If the natural bitter taste of Brussels sprouts is not a problem for someone, they can skip this step and boil them in plain water. The cooking time should be about 5-10 minutes. Brussels sprouts can also be boiled in milk or with a small addition of it. This will help eliminate the unpleasant odor during heat treatment. - Brussels sprouts can also be served as roasted. After cleaning and cutting off the hard parts, cut the vegetable in half and place it flat side down on a baking sheet lined with baking paper. Then, drizzle the Brussels sprouts with fat, such as olive oil or rapeseed oil. Preheat the oven to 200°C and bake the prepared vegetables for 15-20 minutes. Brussels sprouts are a rich source of many health-promoting compounds, mainly antioxidants. Including them in your daily diet, especially during the fall and winter seasons, will provide a large dose of vitamins and nutrients.
Zródło

Carter P. et al., Fruit and vegetable intake and incidence of type 2 diabetes mellitus: systematic review and meta-analysis, „British Medical Journal” 2010, 341.
Dochniak M., Ekiert K., Żywienie w prewencji i leczeniu choroby Alzheimera i choroby Parkinsona, „Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2015, 5(2), 199–208
Food Data Central – USDA, fdc.nal.usda.gov/index.html (30.11.2021).
Imran M. et al., Kaempferol: A key emphasis to its anticancer potential, „Molecules” 2019, 24(12), 2277.
Kadioglu O. et al., Kaempferol is an anti-inflammatory compound with activity towards NF-κB pathway proteins, „Anticancer Research” 2015, 35(5), 2645–650.
Li Ch. et al., Inhibitory effects of kaempferol on the invasion of human breast carcinoma cells by downregulating the expression and activity of matrix metalloproteinase-9, „Biochemistry and Cell Biology” 2015, 93(1), 16–27.
Ren J. et al., Recent progress regarding kaempferol for the treatment of various diseases, „Experimental and Therapeutic Medicine” 2019, 18(4), 2759–2776.
Szustakowska-Chojnacka M., 100 roślin w twojej kuchni, Warszawa 2015.
Tsai J.T., Hui-Ching L., Yue-Hwa Ch., Suppression of inflammatory mediators by cruciferous vegetable-derived indole-3-carbinol and phenylethyl isothiocyanate in lipopolysaccharide-activated macrophages, „Mediators of Inflammation” 2010, 2010(1), 1–5.
Wang P.Y. et al. ,Higher intake of fruits, vegetables or their fiber reduces the risk of type 2 diabetes: A meta‐analysis, „Journal of Diabetes Investigation” 2016, 7(1), 56–69.